22 Nisan 2012

Windows Phone 7 de Json Veri Formatı ve WCF Servisi


Bir süredir makale yazmaya ara verdikten sonra yeniden windows phone 7 serisi ile makale yazımına devam ediyoruz. Bu makalemizin konusu, merkezi web servisleri ile çalışan mobil uygulamalarımızda hız ya da daha çok performans sağlayacağını düşündüğüm JSON (JavaScript Object Notation) veri formatı üzerinde duracağız. Ayrıca bu makalemizin WCF veri servisleri ve bandwith optimizasyonu ile uğraşanların ilgisini çekeceğini düşünüyorum.. Web servisimizi geliştirirken visual studio wcf service application template'den faydalanacağız.

Windows phone uygulamamızı yazmaya başlamadan önce, web servisimizi hazır durma getirerek, projemizi geliştirmeye başlayalım. Visual studio -> File -> New -> Project -> WCF -> "WCF Service Application" Template ile yeni bir solution oluşturacağız.
























WCF servisini oluşturmak için OK butonuna tıkladığımızda aşağıdaki servis dosyaları otomatik olarak oluşturulmuş olacaktır. IService1 isimli interface ve  Service1.svc.cs sınıfını kullanarak servis tarafındaki kodlarımızı yazmaya başlayabiliriz.






















Servis tarafında hizmet verecek bir de veritabanı hazırlayarak, servisin sunacağı verilerin, bir sqlserver veritabanı dosyasından gelmesini sağlayalım. Projemizin içinde yer alan App_Data klasörüne sağ tıklayarak örnek bir veritabanı hazırlayabiliriz. Veritabanımıza aspnetdb.mdf adını veriyorum..


































Bu örneğimizde SqlServer Express Edition kullanıyorum. aspnetdb.mdf db dosyamıza çift tıklayarak visual studio server explorer penceresi üzerinden db'mize PERSONEL adında küçük (3 kolondan oluşan) bir tablo oluşturarak hızlıca ID, ADI ve SOYADI kolonları oluşturalım. (Ben bu örnekte tablonun içine 168 satırlık, birbirinin tekrarı olan isimler ekledim..)

Şimdi gelelim Personel tablosuna ait bir de Personel.cs isimli bir sınıf oluşturmaya. Verilerin bu sınıfın yardımıyla json ve xml olarak olarak serileştirilmesini isteyeceğiz. Bunun için Personel sınıfını ve sınıfa ait property'leri aşağıdaki gibi yazalım.


C#
namespace MyWcfService
{
    [DataContract]
    public class Personel
    {
        [DataMember]
        public int ID { getset; }
        [DataMember]
        public string ADI { getset; }
        [DataMember]
        public string SOYADI { getset; }
    }
}

Personel.cs sınıfımızı ve sınıfa ait üyelerin DataContract, DataMember attribute'lerini eklemeyi unutmuyoruz, sonra sırada IService1 isimli interface içerisine kod satırlarımızı (kullanacağımız method imzalarını) aşağıdaki gibi ekleyelim. Interface içindeki method imzalarının attribute'lerine dikkat edecek olursak, servisimizde sunacağımız verinin formatını burada belirtiyoruz. Json için WebMessageFormat.Json, Xml için ise WebMessageFormat.Xml'den faydalanacağız.



C#
namespace MyWcfService
{
    [ServiceContract]
    public interface IService1
    {
        [OperationContract]
        [WebGet(UriTemplate = "GetAllPersonel", RequestFormat = WebMessageFormat.Json, ResponseFormat = WebMessageFormat.Json)]
        Personel[] GetAllPersonel();
 
        [OperationContract]
        [WebGet(UriTemplate = "GetAllPersonelWithXML", RequestFormat = WebMessageFormat.Xml, ResponseFormat = WebMessageFormat.Xml)]
        Personel[] GetAllPersonelWithXML();
    }
}


Yukarıdaki interface içinde görüleceği gibi [OperationContract] attribute yanı sıra [WebGet] ile Request ve Response formatlarımızı belirttik.

Kasıtlı olarak 2 farklı method oluşturduk. Aynı veriyi (aynı boyutlardaki veri için) hem JSON hem de XML formatında servisimiz ile sunacağız. Bu örneğimizde Json ile GetAllPersonel, Xml ile de GetAllPersonelWithXML isimli methodları kullandık. Gelin şimdi hep birlikte interface'imizi kullanacağımız Service1.svc.cs dosyamızda iş mantığı kodlarımızı hazırlayalım.


C#
public class Service1 : IService1
{
  public Personel[] GetAllPersonel()
  {
      return getAllPersonelFromDB();
  }
  public Personel[] GetAllPersonelWithXML()
  {
      return getAllPersonelFromDB();
  }
 
  private Personel[] getAllPersonelFromDB() {
    try
    {
       string connStr = ConfigurationManager.ConnectionStrings[0].ConnectionString;
       using (SqlConnection connection = new SqlConnection(connStr))
       {
           using (SqlCommand cmd = new SqlCommand("SELECT * from PERSONEL",connection))
           {
               connection.Open();
               using (var myReader = cmd.ExecuteReader())
               {
                   List<Personel> listOfPersonel = new List<Personel>();
                   while (myReader.Read())
                   {
                       Personel p = new Personel() { 
                           ID = (int)myReader["ID"], 
                           ADI = (string)myReader["ADI"], 
                           SOYADI = (string)myReader["SOYADI"] 
                       };
                       listOfPersonel.Add(p);
                   }
                   myReader.Close();
                   connection.Close();
                   return listOfPersonel.ToArray();
               }   
           }
                   
       }
   }
   catch (Exception)
   {
       throw;
   }
 }
}


Yukarıda yazdığımız C# kodlarını inceleyecek olursak. Veritabanından tüm 
Personel verisini çekmek için, SqlCommand nesnesinin ExecuteReader methodunu 
kullandık. Özellikle daha çok performansa ya da hıza ihtiyaç duyduğumuz 
veritabanı sorgularında DataReader kullanmak sorgu işleminin çok daha hızlı 
çalışmasını sağlayacaktır. Aynı kayıt kümesini SqlDataAdapter kullanarak bir 
DataSet nesnesi içine doldurmaya (Fill) 
çalıştığınızda çok daha fazla zaman 
kaybı yaşanacağı hissedilir ölçüde görülecektir. Dileyen arkadaşlar yukarıdaki 
veri sorgusu için DataAdapter ve 
DataSet kullanarak zaman farkını test edebiilirler. Bu noktada tabiiki 
DataSet 
nesnesinin kullanılmasının yeri ve önemini yadsımıyoruz, fakat DataReader ile yalnızca 
ReadOnly (yalnızca okumak için) veri kümelerinin sorgulanacağı 
durumlarda daha fazla performans kazandıracağı bir gerçektir.

Aşağıdaki resmi inceleyecek olursak DataAdapter/DataSet ve DataReader'ın mimarideki yeri daha net görülebilir.






Dileyen MSDN linkinden DataSet ve DataReader arasındaki farklara daha detaylı göz atabilir. MSDN
Konumuzdan fazla uzaklaşmadan kaldığımız yerden devam edelim. Json veri formatı için web.config dosyamızda da gerekli endpoint konfigürasyonlarını hazırlamamız gerekiyor. Web.config dosyamız aşağıdaki gibi olacaktır.

XML (web.config)
xml version="1.0"?>
<configuration>
  <connectionStrings>
    <add name="SQLDB" 
         connectionString="Data Source=.\SQLEXPRESS;
                           AttachDbFilename=DataDirectory;
                           Integrated Security=True;User Instance=True"/>
  connectionStrings>
  <system.web>
    <compilation debug="true" targetFramework="4.0" />
  system.web>
  <system.serviceModel>
    
    <services>
      <service name="MyWcfService.Service1">
        <endpoint name="jsonEndPoint" 
                  binding="webHttpBinding"  
                  behaviorConfiguration="json" address=""
                  contract="MyWcfService.IService1"/>
      service>
    services>
    
    <behaviors>
      <endpointBehaviors>
        <behavior name="json">
          <webHttp/>
        behavior>
      endpointBehaviors>
    behaviors>
    <serviceHostingEnvironment multipleSiteBindingsEnabled="true" />
  system.serviceModel>
 <system.webServer>
    <modules runAllManagedModulesForAllRequests="true"/>
  system.webServer>
configuration>


Web.config dosyasını da düzenledikten sonra bilgisayarımızda 
internet browser üzerinde servis 
methodlarımızı test edebilir duruma geldik. Servis1.svc dosyasına sağ tıklayıp 
web browser'dan açarak 
üzerinden incelemeye devam edelim.



Internet browser'da servis sayfamız aşağıdaki gibi açılacaktır. URL komut satırında svc'den sonra /GetAllPersonel diyerek json data fırmatlı methodumuzu çağıralım.  (http://localhost:55382/Service1.svc/GetAllPersonel)






























Browser'ın alt kısmında çıkan popup'dan "Aç" diyerek verileri notepad dosyası formatında açabiliriz. Bu arada dikkat edilmesi gereken önemli bir noktayı gözden kaçırmayalım, dosyanın boyutunun 7,08 KB olarak göreceğiz. Dosyayı açtığımızda veri formatının da  [{"ADI":"Gökhan","ID":1,"SOYADI":"Manduz"},... şeklinde json formatında olduğunu görebiliriz.























Benzer şekilde, aynı veri kümesini XML formatında sunan methodumuzu da internet browser üzerinden test ettiğimizde aşağıdaki görüntüyle karşılaşacağız. (Aynı veri kümesini sorguladığımızı unutmayalım.)






























XML formatında açılan verilerin tümünü seçerek bir notepad dosyasına alıyorum. Sonuç aşağıdaki gibi : 11,08 KB
























Bu noktadan sonra, gelelim mobil taraftan servisimizi çağırmaya. Ben Json ile serileştirilen methodu kullanacağım. Dileyen XML kullanabilir. Fakat yukarıda da görüldüğü gibi özellikle mobil platformda Json'ın avantajı yadırganamaz.

Hemen aynı solution üzerinden, solution'a sağ tıklayarak bir windows phone projesi ekleyelim ve mobil client tarafını geliştirmeye başlayalım.

























Servis tarafında oluşturduğum Personel.cs sınıfının bire-bir aynısını, attribute'ler hariç client tarafta çalışacak olan phone projemize de ekliyoruz.

C#
namespace MyPhone7Application
{
    public class Personel
    {
        public int ID { getset; }
        public string ADI { getset; }
        public string SOYADI { getset; }
    }
}


Windows Phone ana ekranımın XAML kodlarınıda hızlıca aşağıdaki gibi hazırlıyorum. (Aşağıda RowDefinition / Height ile belirttiğim 15*, yüzde 15 anlamına gelmektedir.)


XAML
<Grid x:Name="ContentPanel" Grid.Row="1" Margin="12,0,12,0">
    <Grid.RowDefinitions>
        <RowDefinition Height="15*"/>
        <RowDefinition Height="15*"/>
        <RowDefinition Height="70*"/>
    Grid.RowDefinitions>
            
    <Button Grid.Row="0" Content="Json Listele" 
            Name="btnJson" Click="btnJson_Click" />
    <TextBlock Grid.Row="1" Name="txtResult"/>
    <ListBox Grid.Row="2" Name="lstPersonel" />
Grid>




C# tarafında WebClient nesnesi kullanacağız. Servis referansı eklemeye gerek kalmadan WebClient ile json olarak serileştirilmiş veriye asenkron çağrıda bulunacağız ve stream veriyi okuyacağız.  Personel[] nesnemize kavuşmak için DataContractJsonSerializer'dan yardım alarak json formatındaki veriyi tekrar geri serileştirmiş olacağız.(deserializer).

DataContractJsonSerializer nesnesi için System.ServiceModel.Web referansını önceden projemize eklememiz gerekmektedir.




























C#

public partial class MainPage : PhoneApplicationPage
{
   private DateTime _startTime;
   private DateTime _endTime;
   public MainPage()
   {
       InitializeComponent();
   }
   private void client_OpenReadCompleted(object sender, OpenReadCompletedEventArgs e)
   {
       if (e.Error == null) {
           DataContractJsonSerializer serializer = 
               new DataContractJsonSerializer(typeof(ObservableCollection<Personel>));
 
           ObservableCollection<Personel> personelList = 
               (ObservableCollection<Personel>)serializer.ReadObject(e.Result);
 
           lstPersonel.Items.Clear();
           foreach (var item in personelList)
           {
               lstPersonel.Items.Add(String.Format("Id: {0} ,  {1} {2}",item.ID, 
                                                                        item.ADI, 
                                                                        item.SOYADI));
           }
           _endTime = DateTime.Now;
 
           TimeSpan interval = _endTime - _startTime;
           txtResult.Text = String.Format("Sorgulama {0} mili saniye sürdü.", interval.Milliseconds);
       }
   }
   private void btnJson_Click(object sender, RoutedEventArgs e)
   {
       WebClient clientJson = new WebClient();
       Uri uri = 
           new Uri("http://localhost/jsonwebtest/Service1.svc/GetAllPersonel");

       clientJson.OpenReadCompleted += client_OpenReadCompleted;
       _startTime = DateTime.Now;
       clientJson.OpenReadAsync(uri);
   }
}
 
Artık keyifle sonucu görmenin zamanı geldi. Uygulamayı windows phone emulatör'de F5 ile başlatarak test edelim, Uygulama emulator'de başladığında "Json Listele" butonuna tıklayarak sonucu görelim. Sorgu sonucu için geçen sürede tabiiki farklılıklar (kullanılan bilgisayarın da hızına bağlı olarak) olacaktır. Kendi kişisel bilgisayarımda 44 milisaniyeyi gördüm :)
Hızlı uygulamalar yazmanız dileklerimle, makalemizi burada sonlandırıyoruz. Özellikle bandwith optimizasyonu ile uğraşanlar için de json veri formatının oldukça faydalı bir çözüm olacağı kanısındayım.

Windows Phone Emulator










































Kolay gelsin.

Gökhan Manduz
http://gokhanmanduz.blogspot.com/

13 Mart 2012

Windows Phone 7 de Veri Depolama - 2


Windows Phone 7 de Veri Depolama - 1 konulu makalemizde genel hatlarıyla isolated-storage bellek alanının kullanılmasını incelemiştik. Geçen makalemizde Isolated-Storage bellek alanındaki verileri windows phone 7 uygulama ara yüzü nesnelerimize 'data-binding' yöntemi kullanarak bağlayıp, çeşitli kullanım yöntemleri incelemiştik.  Bu makalemizde ise, hali hazırda geliştirilmiş ve codeplex.com gibi internet sitelerine eklenmiş olan alternatif veritabanı projelerini inceleyeceğiz.  Windows Phone 7 de SqlServerCE gibi bir veri tabanı teknolojisinin kullanılmaması diğer taraftan windows phone 7 üzerinde offline verilerle çalışma ihtiyacı, bizleri daha derli toplu bir şekilde isolated-storage alanının kullanımına itmektedir.


Tekrar belirtmek isterim ki bu yazımızda SqlServer Compact Edition gibi bir veritabanı teknolojisi incelenmeyecek. (Zaten şu an phone 7'nin böyle bir desteği yok) Yalnızca isolated-storage bellek alanı üzerinde System.IO.IsolatedStorage.IsolatedStorageFile gibi sınıfların kullanıldığı, basit anlamda dosyalara verilerin belirli bir düzen içerisinde yazılıp-okunması gibi temel işlemleri içeren kütüphaneleri incelemiş olacağız.


Windows Phone 7 Database;

Windows Phone 7 Database projesinin kaynak kodlarına http://winphone7db.codeplex.com/ internet sitesi üzerinden ulaşabiliyoruz.














Oldukça sade ve düzenli yazılmış bu projeyi bilgisayarımıza indirdiğimizde, aşağıdaki imaj da görüleceği gibi WindowsPhoneDatabase isimli bir projenin olduğu görülecektir.








































İndirilen solution içerisinde SilverlightPhoneDatabase projesi ile birlikte SilverlightPhoneDatabaseTest isimli bir proje de yer almaktadır. SilverlightPhoneDatabase kütüphanesi ile silverlight isolated-storage tabanlı, windows phone uygulamaları için ayrılmış olan bellek alanı içerisinde bir veritabanı oluşturulmakta. Kütüphane içerisindeki methodları inceleyecek olursak, aşağıdaki class diagram üzerinden de görüleceği gibi Framework Proje olan SilverlightPhoneDatabase içerisindeki temel sınıfların Database, Table ve Crypthography olduğu görülecektir. Bunun yanı sıra bir takım yardımcı sınıflar ve bir de interface kullanılmış. 


































Şimdi yukarıdaki class diagram üzerinde görülen birkaç methodun kullanımına göz atalım.
Bu örnekte Person (Kişi) isminde bir tablo oluşturulacak. Person tablosuna karşılık gelen sınıf aşağıdaki gibi tanımlanmış;

C#


Database.DeleteDatabase("test");
Database db = Database.CreateDatabase("test");
db.CreateTable<Person>();
if (db.Table<Person>() != null)
{
    db.Table<Person>().Add(NewPerson());
}






Sterling WP7 Database;

Şimdi de farklı bir kütüphaneyi incelemek üzere http://sterling.codeplex.com/ adresli codeplex internet sitesi üzerinde yayınlanmış olan kütüphaneyi inceleyelim. Bu kütüphanenin kullanıldığı başka bir örneğe de http://www.codeproject.com/KB/silverlight/SLDatabaseApp.aspx adresinden ulaşabiliriz. Oluşturulmuş olan bu projede objelere erişirken tamamen LINQ desteği kullanılabilmektedir.



















Aşağıdaki grafik incelendiğinde, Sterling DB' nin de performans yönünden de oldukça başarılı olduğu görülecektir.























Sqlite Client for Windows Phone;

Windows Phone 7 işletim sistemi altında çalışabilir farklı bir database projesi olarak Sqlite Client isimli projenin de incelenmesinde fayda var. Sqlite Client projesine http://sqlitewindowsphone.codeplex.com/ adresinden ulaşılabilir. Örnek projeyi bilgisayarınıza indirdiğinizde Community.CsharpSqlite.WP isimli bir veritabanı kütüphanesi için oluşturulmuş bir proje ile bir de CSharpSqlite.TestProject isimli Phone 7 projesi görülebilir. Bu proje de Windows Phone 7 Emulatör aracılığı ile F5 ile çalıştırılmak istendiğinde ilk olarak aşağıdaki gibi örnek bir uygulama ile başlayacaktır.








































Örnek Windows Phone 7 projesinde yer alan btnInsert isimli (Generate Data başlıklı) butona tıklanıldığında aşağıdaki kod satırları çalıştırılarak, 50 adet random verinin test isimli bir tabloya nasıl kaydedildiğini görebiliriz.

C#


private void btnInsert_Click(object sender, RoutedEventArgs e)
{
  lbOutput.Text = "";
  if (db != null)
  {
      try
      {
          var start = DateTime.Now;
          SQLiteCommand cmd = db.CreateCommand("");
          int rec;
          var rnd = new Random();
          for (int i = 0; i < sliderRows.Value; i++)
          {
              var stream = new byte[i + 1];
              rnd.NextBytes(stream);
              var tst = new Test(i,"Entry "+i,i+10,DateTime.Now,(i%2==0)?true:false,stream);
              cmd.CommandText = " Insert into test (id,name,bytes,modified,condition,stream) " +
                                " values (@id,@name,@bytes,@modified,@condition,@stream)";
              cmd.ExecuteNonQuery(tst);
          }
          lbOutput.Text += "\nInserted " +
                           sliderRows.Value +
                           " rows\r\nGenerated in " +
                           (DateTime.Now - start).TotalSeconds;
      }
      catch (SQLiteException ex)
      {
          lbOutput.Text += "\nError: " + ex.Message;
      }
  }
}




Son olarak da Perst isimli object-oriented veritabanı sisteminin erişim adreslerini vererek makalemizi sonlandıracağız. Perst hakkında detaylı bilgilere http://www.mcobject.com/perst adresinden ulaşılabilir. İlgili Demo projeye ulaşmak için http://mobileworld.appamundi.com/blogs/andywigley/archive/2010/06/07/perst-a-database-for-windows-phone-7-silverlight.aspx adresini kullanabilirsiniz.
Demo uygulamayı bilgisayarınıza indirip Emulatör ile çalıştırdığınızda aşağıdaki gibi ekran görüntüleri ile karşılaşacağız.




































Perst Windows Phone 7 Database ile ilgili olarak da tabloları Drop etmeye yarayan örnek kod parçaları da aşağıdaki gibidir.

C#


public void Clear()
{
    IsComplete = false;
    try
    {
        Database.DropTable(typeof(Contact));
        Database.DropTable(typeof(Lead));
        Database.DropTable(typeof(Activity));
        Database.Storage.Commit();
        InvokeClearComplete(EventArgs.Empty);
    }
    finally
    {
        IsComplete = true;
    }
}




Şu ana kadar incelediğimiz windows phone 7 veritabanı projeleri bize geleneksel veritabanlarının kullanım şekillerini aratmayacak şekilde taklit edilmiş/tasarlanmış olduklarını söyleyebiliriz. İnternet üzerinden ücretsiz WP7 veritabanı projelerinin olduğunu gözlemleyebiliyoruz. İhtiyaçlar arttıkça bunlara benzer alternatif veritabanı projeleri de artacak ve gelişecektir. Son olarak bu projelere ait referans linklerin tümünü bir arada vererek makalemizi sonlandıralım.

http://winphone7db.codeplex.com/ (Windows Phone 7 Database)
http://sterling.codeplex.com/ (Sterling)
http://sqlitewindowsphone.codeplex.com/ (Sqlite Client)
http://www.mcobject.com/perst (Perst)

Kolay gelsin.